Łambinowice (niem. Lamsdorf) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Łambinowice, której jest siedzibą. Od 1950 r. miejscowość położona jest w województwie opolskim.

Wzmiankowana pod nazwą Lambinowicz już w 1273 roku, potem także pod nazwami Willa Lamberti w 1335 i Glombinowiczom w 1536. Leżąca na granicy księstw posiadłość często była obiektem sporów feudalnych. Podupadła w wyniku wojen XVII wieku, zwłaszcza wojny trzydziestoletniej. W XIX wieku władze pruskie zmieniły nazwę na Lamsdorf.

Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są[1]:

dom zakonny elżbietanek, ul. Budzieszowicka 4, z 1919 r.
obóz jeniecki – Pomnik Pamięci Narodowej, z 1870 r., 1914 r., 1939 r.

W 1864 r. w sąsiedztwie wsi powstał poligon wojskowy. W latach wojny francusko-pruskiej 1870–1871 powstał na terenie poligonu obóz dla trzech tysięcy jeńców francuskich. Pozostałością tego obozu jest cmentarz z 53 grobami. Obóz został reaktywowany podczas I wojny światowej, przeszło przez niego ok. 90 tys. żołnierzy różnych narodowości Rosjan, Anglików, Włochów i Serbów – pozostało po nich blisko 7000 grobów. 3 września 1939 roku Wehrmacht rozpoczął przewożenie do Stalagu VIII B pierwszych polskich jeńców. Byli to głównie żołnierze pojmani po bitwie nad Bzurą. Liczba polskich jeńców sięgała 100 tys. Po rozpoczęciu planu Barbarossa masowo zwożono tu jeńców radzieckich, których umieszczano w osobnym obozie Stalag VIII F. Według różnych szacunków w czasie II wojny światowej w obozie zmarło lub zostało pomordowanych od 40 do 100 tys. jeńców, łącznie przeszło przez niego do 300 tys. żołnierzy sił sojuszniczych różnych narodowości. Około 40 tys. zmarłych w większości jeńców radzieckich jest pochowanych w masowych grobach w pobliżu dawnej wsi Klucznik oraz na cmentarzu jenieckim. Teren obozu jeńców radzieckich wraz z wsią Klucznik stał się poligonem wojskowym. Mieszkańców wsi wysiedlono. W październiku 1944 r. przywieziono tutaj żołnierzy z powstania warszawskiego, wśród nich ponad 1000 kobiet. Większość przewieziono później do innych obozów. Wśród powstańców, którzy zostali umieszczeni w obozie był Witold Pilecki – trafił on do Lamsdorf 8 października 1944 r. w ramach warszawskiego transportu żołnierzy Armii Krajowej. Witold Pilecki przebywał w obozie 10 dni, po których wraz z oficerami Zgrupowania „Chrobry II” został wysłany do oflagu w Murnau. Byli tu też więzieni[2]:

Jerzy Szulc – uznawany za najmłodszego jeńca II wojny światowej,
Janusz Brochwicz-Lewiński – wojskowy, członek Armii Krajowej, a w czasach późniejszych między innymi gwardii przybocznej Jego Królewskiej Mości Jerzego VI, króla Wielkiej Brytanii,
Roman Bratny – pisarz,
Stanisław Ryszard Dobrowolski – pisarz, poeta, tłumacz,
Irena Jurgielewiczowa – pisarka, pedagog,
Aleksander Gieysztor – historyk,
Leszek Owsiany pilot Dywizjonu 300 i 1586 ESP
Denholm Elliott – brytyjski aktor.

Obozy jenieckie zostały wyzwolone przez Armię Czerwoną w dniach 17 i 18 marca 1945 roku. Jeszcze w 1945 roku w ich sąsiedztwie powstał zarządzany przez Urząd Bezpieczeństwa Publicznego obóz, w którym przetrzymywano Ślązaków i Niemców oraz byłych członków SS. Do obozu trafiali także powracający do Polski żołnierze armii Andersa, którzy wstąpili do niej po dezercji z Wehrmachtu, do którego wcielono ich wcześniej w ramach volkslisty. Początkowo, zbudowany na terenie poligonu wojskowego, obóz MBP miał status obozu przejściowego, następnie został przekształcony w obóz pracy. Jednym z jego komendantów był Czesław Gęborski. W obozie zmarło i zginęło 1000–1500 Niemców i Górnoślązaków[4]. Pamięć zmarłych i zabitych upamiętnia Pomnik Pomordowanych Jeńców. Istnieje także Centralne Muzeum Jeńców Wojennych, prowadzące badania nad losem jeńców w stalagach oraz ofiar obozu.